سبک شناسی لحن نهج البلاغه (با محوریت خطبه قاصعه)

thesis
abstract

لحن به معنی آهنگ سخن ، یکی از مواردی است که باعث شخصی سازی زبان می¬شود؛ زیرا بیانگر دیدگاه گوینده درباره¬ی موضوع یا احساس وی درباره¬ی مخاطبان است که ذهنیت شخصی مولف را بیان می¬کند. با توجه به این ویژگی، بررسی لحن اثر در دانش سبک¬شناسی حائز اهمیت است؛ زیرا به وسیله¬ی آن می¬توان به سبک نویسنده که همان افکار و اندیشه¬ و شخصیت اوست، دست یافت. لحن در زبان گفتار، نسبت به زبان نوشتار، به آسانی تشخیص داده می¬شود؛ زیرا در زبان گفتار، گوینده، حاضر است و علاوه بر متن کلام، از شگردهای آوایی مختلف، حرکات چهره و بدن برای بیان فکر و اندیشه¬ی خود استفاده می¬کند و لحن مورد نظر خود را به مخاطبان انتقال می¬دهد. اما در زبان نوشتاری، تنها عنصر تشخیص لحن، متن اثر بدون ویژگی¬های خاص زبان گفتار می¬باشد؛ از این رو، برای تشخیص لحن اثر، بررسی عناصر سازنده¬ی آن، یعنی آوای متن، کلمات و ترکیب آن¬ها، ساختار جملات و نوع آن¬ها، تصویرسازی و بلاغت متن، در لایه¬های آوایی، لغوی، نحوی و بلاغی ضروروی می¬باشد. خطبه قاصعه، به عنوان نمونه¬ای از خطبه¬های نهج البلاغه، از آثار گفتاری امام علی(ع) می¬باشد که پس از ایشان به صورت نوشتار به یادگار مانده است. از میان موضوعات مختلف این خطبه، لحن موضوعات حمد خداوند، نکوهش ابلیس، موعظه و ذکر فضائل امام(ع)، براساس لایه¬های آوایی و نحوی، مورد بررسی قرار گرفته¬اند. دیدگاه امام در حمد خداوند منطقی است؛ از این رو، نحو کلام ایشان لحنی آرام وکُند و قاطعانه و اثباتی دارد و آوای آن که احساس حضرت را بیان می¬کند، لحنی روان و لطیف و ستایشگرانه دارد. حضرت نگاه نکوهش¬گر خویش را نسبت به ابلیس با کاربرد لحنی کاملاً منطقی و قاطعانه در دستور زبان خود برای مخاطبان بیان می¬کند و احساس خویش را نسبت به او در آوای کلام خود با لحنی خشک وکُند و سرزنشگرانه ابراز می-کند. لحن حضرت در موعظه هشداردهنده و انذاری است تا احساس ایشان را نسبت به موضوع، به مخاطبان انتقال دهد. بیان فضائل براساس ساختار نحوی کلام با لحنی تفاخرآمیز و قاطعانه همراه است و براساس آوای کلام که هماهنگ با جملات است گاهی لحن کوبنده و جدی و گاهی لحن لطیف و روان دارد.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

سبک شناسی خطبه أشباح نهج البلاغه

سبک شناسی، یکی از موضوعات ادبی است که در سده اخیر، ادبا و سخنوران توجه ویژه ای به آن داشته اند. سبک ادبی روش یا شیوه خاصی از بیان افکار است که نویسنده یا گوینده با استفاده از انتخاب کلمات و الفاظ و تعابیر خاصی به انتقال اندیشه های خود در مورد واقعیت ها می پردازد. امیرالمومنین (ع) با استفاده از فنون بلاغی، مفاهیم اخلاقی، عبادی و اجتماعی مورد نظر خویش را در قالب بهترین الفاظ و به صورتی هنرمندانه ...

full text

سبک شناسی خطبه اشباح نهج البلاغه

سبک شناسی، یکی از موضوعات ادبی است که در سده اخیر، ادبا و سخنوران توجه ویژه ای به آن داشته اند. سبک ادبی روش یا شیوه خاصی از بیان افکار است که نویسنده یا گوینده با استفاده از انتخاب کلمات و الفاظ و تعابیر خاصی به انتقال اندیشه های خود در مورد واقعیت ها می پردازد. مطلب او از یک روح یا ویژگی خاص برخوردار است که سخن او را از دیگران متمایز می نماید. از آن جا که سخنان امام علی (ع) از درجه ی بالای فص...

15 صفحه اول

سبک شناسی لایه ای در «خطبه 27» نهج البلاغه

سبک­شناسی علم مطالعه­ی رفتارهای زبانی افراد است. سخنگویان زبان بنابر موقعیت­های مختلف زمانی، مکانی، سن، جنسیت و... گونه­های مختلفی از گفتار و یا نوشتار را به کار می­برند. یک متن ادبی، سبک و ساختاری متفاوت از سبکِ یک متن عادی و یا علمی دارد. سبک­شناسی لایه­ای با رویکرد تحلیل ادبی، متن را در پنج لایه­ی آوایی، بلاغی، نحوی، واژگانی و ایدئولوژیک بررسی می­کند و پس از تبیین هر یک از این عناصر پنج­گانه ...

full text

سبک شناسی لایه ای در «خطبه ۲۷» نهج البلاغه

سبک­شناسی علم مطالعه­ی رفتارهای زبانی افراد است. سخنگویان زبان بنابر موقعیت­های مختلف زمانی، مکانی، سن، جنسیت و... گونه­های مختلفی از گفتار و یا نوشتار را به کار می­برند. یک متن ادبی، سبک و ساختاری متفاوت از سبکِ یک متن عادی و یا علمی دارد. سبک­شناسی لایه­ای با رویکرد تحلیل ادبی، متن را در پنج لایه­ی آوایی، بلاغی، نحوی، واژگانی و ایدئولوژیک بررسی می­کند و پس از تبیین هر یک از این عناصر پنج­گانه ...

full text

بررسی زبان شناختی خطبه ی قاصعه ی نهج البلاغه

زبان آینه تمام نمای اندیشه و معرف هویت فرهنگی ملتها است، در نتیجه بررسی یک زبان در حقیقت بررسی فرهنگ ملتی است که با آن زبان سخن می گوید. از طرفی برای فهم محتوای یک اثر زبانی، ناگزیر باید تک تک واژه های آن را ازحیث ویژگی های لغوی، صرفی و نحوی و معنایی به خوبی مورد بررسی قرار داد که این امر در حیطه ی دانش زبان شناسی است. زبان شناسی دانشی است که به بررسی توصیفی ویژگی های زبان درقلمرو ریشه شناسی...

بررسی سبک شناسی تطبیقی خطبه ی 27 و نامه ی 28 نهج البلاغه (مطالعه ی موردی لایه یواژگانی)

سبک­شناسی، روشی علمی و کاربردی در بررسی و تحلیل متون است که از طریق بازشناسی مختصات سبکیِ پربسامد و کشف پیوند آنها با معانی وانهاده­شده در متن، سعی در شناخت افکار و کشف درونیات مؤلف دارد. پژوهش پیشرو با استفاده از روش سبک­شناسی توصیفی و با استمداد از تحلیل­های دقیق آماری به بررسی لایه­ی واژگانی خطبه­ی 27 و نامه­ی 28 نهج البلاغه در بستر سبک­شناسی تطبیقی پرداخته، سعی بر آن دارد که وجوه تمایز و تشا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023